مهمترین پایه های پسته

انتخاب پایه از مهمترین مسائلی است که در زمان احداث باغ پسته باید به آن توجه شود.هر چند که تمامی پیوندکهای ارقام پسته می توانند بر روی گونه های مختلف آن پیوند شوند، با این وجود در ایران از ۳ گونه پسته اهلی (P.vera)، چاتلانقوش (P.khinjuk) و بنه (P.mutica) به عنوان پایه پسته استفاده می شود.
در بیش از ۹۹ درصد باغهای پسته از گونه اهلی به عنوان پایه استفاده شده است. این گونه در مناطق مختلف ایران دارای تنوع ژنتیکی و فنوتیپی بسیار زیادی است. رشد اولیه آن زیاد و با پیوندکهای ارقام مختلف به خوبی سازگاری دارد ولی به نماتد مولد غده ریشه، گموز و ورتیسیلیوم حساس است. پایه بنه به عنوان یکی از پایه های مقاوم به نماتد مولد غده ریشه پسته و چاتلانقوش به عنوان پایه ای مقاوم به خشکی و کم آبی شناخته شده است.
در سایر کشورهای جهان از پایه های دیگری همچون P.terebinthus و P.atlantica و P.integerrima و UCBIو PGI و PGII استفاده می کنند، که ۳ پایه اخیر از دو رگ گیری بین گونه های P.integerrima × P.atlantica بدست آمده و با نامهای تجاری به فروش می رسند.
P.atlantica : به دلیل مقاومت بیشتر به سرما در مقایسه با P.integerrima متداولترین پایه مورد استفاده در ایالت کالیفرنیا می باشد. در سالهای اخیر به دلیل گسترش بیماری ورتیسیلیوم از پایه های مقاوم به آن همچون P.integerrima و دورگه های آن استفاده می شود.
P.integerrima : حساسترین پایه نسبت به سرما است. تحقیقات تغذیه ای نشان داده است که کارآیی این پایه در جذب برکمتر از P.atlantica است. بعد از اینکه مشخص شد این پایه نسبت به بیماری ورتیسیلیوم مقاوم است، کاربرد آن در باغات جدید الاحداث ایالت کالیفرنیا توسعه یافت.
دورگه های بین گونه ای: پایه های دورگه UCBI و PGII در میزان مقاومت به ورتیسیلیوم متفاوت هستند. P.integerrima مقاومترین پایه و P.atlantica حساسترین پایه نسبت به بیماری ورتیسیلیوم است. همچنین پایه دو رگه UCBI نیمه مقاوم تا مقاوم و پایه دو رگه PGII نیمه حساس تا حساس می باشد. پایه PGII در جذب روی، کارآیی نسبی بیشتری در مقایسه با P.terebinthus دارد، در حالیکه P.atlantica در حد وسط آنها قرار دارد و پایه های UCBI و P.integerrima کمترین میزان جذب را دارند.

منابع:

http://iranpistachio.org/

–    راهنمای پسته – ۱۳۸۱- دفتر خدمات تکنولوژی آموزشی وزارت جهاد کشاورزی- بهمن پناهی ، علی اسماعیل پور ، فرزاد فربود ، منصور موذن پور کرمانی ، حسین فریور مهین
–    اصول کاربردی کاشت و مراقبت باغ پسته- ۱۳۸۴  –  میر بهروز غیبی ، سهراب جوادی خسرقی – نشر علوم کشاورزی کاربرد