شبه غله دوست داشتنی اولین بار در ایران

بر اساس گزارشات سازمان کشاورزی و خواربار جهانی (FAO) کل اراضی شور جهان شامل خاک‌های شور و سدیک ۸۳۱ میلیون هکتار می‌باشد که در قاره‌های آفریقا، آسیا و آمریکا پراکنده شده است (Rengasamy, 2006). اطلاعات بدست آمده از نقشه خاک‌های ایران نشان داد که خاک‌هایی با شوری متوسط و کم حدود ۲۵ میلیون هکتار و خاک­هایی با شوری شدید حدود ۵/۸ میلیون هکتار می‌باشند (FAO, 2000). که بیشترین سطح این اراضی مستعد کشت ولی لم­یزرع نیز در استان یزد با درجات ۴ تا ۲۵ دسی­زیمنس بر متر واقع شده­اند که بیشتر ناشی از آبیاری با آب شور می­باشند.

 

همچنین بر اساس نسبت بحرانی‌شدن (یعنی میزان برداشت به میزان دسترسی آب)، ایران دارای نسبت بحرانی بیشتر از ۰/۸ می­باشد و در سال ۲۰۲۵ در گروه کشورهای دچار تنش آبی شدید قرار خواهد گرفت (کیانی و عباسی، ۱۳۸۹). ورودی آب به سفره‌های زیرزمینی استان یزد یک میلیون و ۲۵۰ هزار مترمکعب در سال می­باشد در حالی که سالانه ۱٫۵ میلیارد مترمکعب آب از این سفره‌ها برداشت می‌شود و به طور مستمر با بیلان منفی مواجه است.

 

بنابراین استان یزد دچار محدودیت شدید آب می­باشد که با تلاش­های اخیر در راستای خودکفایی در تولید، باز هم فشار بیشتری بر منابع آب وارد خواهد آمد. یکی از راهکارهای افزایش تولید با منابع آب شور موجود، استفاده از کشاورزی شورزیست با گیاهانی است که نیازمندی آنها به آب نیز، در حداقل باشد. از این رو کشاورزی شورزیست یک ضرورت اجتناب ناپذیر، به­ویژه در نواحی خشک و نیمه خشک همچون استان یزد به شمار می‏رود.

 

کینوا به عنوان شورزیست­ترین و درعین حال انعطاف­پذیرترین گیاه به تنشهای غیرزنده همچون خشکی و سرما که تاکنون شناخته شده است، پتانسیل بسیار خوبی برای کشت در مناطق کویری ایران و بخصوص استان یزد است تا حتی بتوان با استفاده از اراضی زیادی که مستعد کشت این گیاه در استان هستند، استان را به عنوان صادرکننده ملی این گیاه به سایر استانها مبدل ساخت.

 

 

کینوا بهترین گیاه برای کشت در خاکهایی که شوری dS/m19 و بالاتر از آن دارند، می­باشد (Wilson et al., 2002). همچنین این گیاه توانایی رشد و تولید محصول در شرایطی مشابه شرایط شوری آب دریا حتی تا dS/m40 را دارد و حتی در برخی ارقام، شوری تا ds/m 57 را تحمل می­کند که این امری فوق­العاده و غیرمعمول در بین گیاهان زراعی است (شوری متوسط آب دریای خزر و خلیج فارس ds/m 35 و حدود شوری خاکهای استان یزد ناشی از آب آبیاری ۴ تا ۲۵ دسی­زیمنس بر مترمی­باشد).

 

اگرچه تحمل شرایط شور برای گیاهان، متفاوت است، اما گیاهان معمولا تنها یک­سوم شوری آب دریا را می­توانند تحمل کنند (Flowers, 2004) که این خود اهمیت مطالعه این گیاه شورزیست را نشان می­دهد. تنش شوری بر روی تمام مراحل رشدی کینوا تأثیرگذار بوده و تغییرات فیزیولوژیک در آن ایجاد می­کند اما ارقام کینوای متحمل به شوری، می­توانند در این شرایط زنده بمانند (Jacobsen, 1999) و تولید داشته باشند.

 

 

کینوا به مناطق اگرواکولوژیکی متعددی سازگار است. این گیاه به شرایط بیابانی و گرم و اقلیم خشک سازگار بوده و دمای ۴- تا ۳۸ درجه سانتی­گراد را تحمل می­کند

 

 

مطالب بیشتر درمورد این گیاه دوست داشتنی را می توانید از Booklet FAO مطالعه نمایید.

 

http://samanpart11.vcp.ir/

چهارشنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۳ ,

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شدعلامتدارها لازمند *

*

bigtheme