آب و توسعه (Water and Development)

عوامل مختلفی بر منابع آب فشار وارد می‌آورند و بر گزینه‌ها و الزامات مدیریت آب تأثیر می‌گذارند. این عوامل عمدتاً منشأی اجتماعی اقتصادی دارند و در عین حال، عوامل کمتر قابل کنترلی مثل تغییر اقلیم را نیز شامل می‌شود.رشد جمعیت، عامل بسیار مهمی است که افزایش تقاضای آب و تولید فاضلاب و آلودگی را در پی دارد……..

برآورد می‌شود که جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ تا حدود ۳ میلیارد افزایش خواهد یافت، به عبارتی افزایش تقریباً ۵۰ درصدی. اکثریت این رشد در کشورهای در حال توسعه روی خواهد داد، به همراه چالش‌هایی که از نظر نیازهای سرمایه‌گذاری برای تأمین آب و تصفیه فاضلاب به وجود می‌آورد. در مناطق شهری، این وضعیت با مهاجرت پیوسته از نواحی روستایی به شهری تشدید می‌شود، که به نوبه خود دشواری‌های تأمین آب و حفاظت از منابع آبی را به ویژه برای اقشار فقیر شهری افزایش می‌دهد.

رشد اقتصادی مستمر و شدید در برخی کشورهای در حال توسعه که درآمد متوسط و جمعیت زیادی دارند (مثل برزیل، چین و هند)، فشار بر منابع آب را تشدید می‌کند. برای نمونه، تغییرات در سبک زندگی در پی افزایش رفاه، تقاضا برای مصرف گوشت را افزایش می‌دهد، که محتوای آب مجازی بسیار بیشتری نسبت به غذاهای گیاهی دارد (آب مجازی به حجم آبی گفته می‌شود که برای تولید کالا یا خدمات استفاده می‌شود). روند عمومی به سمت مصرف‌گرایی که متأثر از افزایش رفاه است، احتمالاً به افزایش مصرف سرانه آب منجر می‌شود (به دلیل محتوای آب مجازی بیشتر کالاها).
عامل دیگر اقتصادی، جهانی‌شدن مبادله کالاها و خدمات است که فرصت‌هایی را فراهم می‌آورد ولی فشار بر منابع آب را نیز افزایش می‌دهد. کشورهایی که تنش آبی را تجربه می‌کنند می‌توانند تنش سطح تنش را با واردات کالاها و خدماتی که آب زیادی مصرف می‌کنند کاهش دهند، ولی بیشتر اوقات به این مسئله توجه کافی مبذول نمی‌شود. جابجایی تولید و اشتغال به مناطق ارزان‌تر غالباً فقط متأثر از ملاحظات اقتصادی است. ولی مسائلی چون افزایش مصرف و آلودگی آب را به مناطق آسیب‌پذیرتر منتقل می‌کند که نیازمند ارضای نیازهای شغلی و توسعه اقتصادی هستند. چنین انتقالاتی غالباً بدون توجه مناسب به مسائل منابع آب انجام می‌شوند.
همانطور که گفته شد، برخی مسائل توسعه با منابع آب پیوند دارند. این امر به ویژه در مورد شیوه مدیریت آب مصداق دارد. علاوه بر روابطی که در بالا گفته شد، مدیریت آب در برخی ابعاد آن، برای تحقق اهداف هزاره نیز حیاتی هستند.

source:iswm.ir