مدیریت هرس زمستانه پسته

هرس یکی از عملیات باغبانی است که همراه با سایر عملیات داشت؛ از قبیل: آبیاری، کوددهی و تغذیه، کنترل آفات و بیماریها، تولید میوه بهتر و بیشتر را تامین و تضمین می‌کند.

صرف نظر از هرس «فرم‌دهی» که در باغهای غیربارور و به منظور ایجاد اسکلت قوی و محکم و شکل مناسب و مورد نظر انجام می‌شود، انجام هرس «باردهی» در فصل خواب زمستانه یکی از فعالیتهای ضروری در باغهای پسته محسوب می‌گردد.

بطورکلی به تمامی عملیاتی که در دوره خواب زمستانه بر روی درختان بارده و به منظور قطع یک بخش، یا تمام شاخه یک درخت انجام می‌شود، هرس «باردهی» می‌گویند. هدف از این هرس، تحت تاثیر قراردادن و هدایت نحوه رشد و باروری گیاه است. هرس باردهی شامل هرس «سربرداری» وهرس «تنک شاخه» و «حذف پاجوش» می‌باشد.

هرس سربرداری (Heading back):
نوعی هرس است که در آن قسمتی از سر، یا انتهای فوقانی بازو، شاخه و سرشاخه‌های درخت قطع می‌شود، و در نتیجه، شاخه یا سرشاخه و بازو از محل بریدگی، تحریک و رشد جوانه‌های جانبی تشدید می‌گردد.
وجود غالبیت انتهایی در پسته موجب رشد رویشی بیش از حد جوانه انتهایی و جلوگیری از رشد جوانه‌های جانبی می‌شود. عدم رشد جوانه‌های جانبی سبب کاهش سطح میوه‌دهی و کاهش تولید محصول خواهد شد.

در این شرایط تنها ۳-۲ جوانه رشد در سال، به جوانه گل تبدیل شده و بقیه به صورت رویشی و رکود باقی می‌مانند. در روش هرس«سربرداری»، هدف اصلی، جلوگیری از رشد رویشی بیش از حد جوانه انتهایی و تقویت رشد جوانه‌های جانبی است.

«سربرداری» شاخه باعث افزایش شاخه‌های جانبی، افزایش سطح میوه‌دهی و کاهش ارتفاع درخت می‌شود که اینها، همه بر روی تشکیل جوانه گل تاثیر مثبت دارد.

هرس تنک شاخه (Thinning out)
این هرس به معنای بیخ بُرکردن شاخه از انتهای تحتانی است. هدف از هرس «تنک شاخه» در مرحله اول، تسهیل نفوذ نور خورشید و جلوگیری از ایجاد سایه در درخت، تسریع در رشد شاخه‌های مثمره مرکزی و تولید میوه و همچنین محدودکردن رشد عرضی درخت در بین ردیف‌هاست. این روش هرس تاثیر زیادی در تقویت و تحریک رشد رویشی جانبی مثل هرس‌سربرداری ندارد.
معمولاً به منظور جلوگیری از اُفت شدید محصول در سال نیاور، تعداد شاخه‌های میوه‌دهنده پسته را قبل از سال پربار به حدود نصف تا کاهش می‌دهند که این عملیات باعث تقویت شاخه‌ها و جوانه‌ها و خوشه‌های گل باقی مانده و نیز موجب رسیدن آب و موادغذایی بیشتر به جوانه‌های گل در حال تشکیل ، برای تولید محصول سال آینده می‌شود که نهایتاً بر روی تولید محصول یکنواخت و افزایش تولید تاثیر مثبت خواهد داشت.

فصل هرس
درخت پسته را همچون سایر درختان میوه سردسیری، در زمستان هر سال که هنگام خوابِ گیاه است، هرس می‌کنند. هرس زمستانه باعث ضعف کمتر و تقویت بیشتر جوانه‌های باقی مانده درخت می‌شود. عملیات هرس باید بعد از ریزش برگ(خزان) و قبل از متورم‌شدن جوانه‌ها در اواخر زمستان انجام شود و به اتمام برسد.
برای محدودنگهداشتن اندازه درخت، عملیات سالیانه هرس «سربرداری» و «تنک شاخه» الزامی است.

source:http://iranpistachio.org/