شرکت پارس عمران شهسوار مجری سیستم های ابیاری تحت فشار در رفسنجان
بیماری های برگی به آن دسته از امراض گیاهی گفته می شود که عامل بیماری (باکتری، قارچ و…) به برگها حمله می کند و موجب آسیب به برگها می شود. علاوه بر بیماری های برگی، آفات برگی هم در درختان پسته وجود دارند که موجب خسارت به برگها می شوند از جمله آفات برگخوار در درختان پسته، پروانه برگخوار (رائو پسته Ocneriaterebinthina) است. بیماری ها و آفات برگی نهایتا موجب ایجاد آسیب به برگها شده و گاها موجب برگریزی می شوند و درختی که برگ خود را در بهار و تابستان از دست بدهد طبعا بازدهی مناسبی نخواهد داشت.
بیماری های برگی در بسیاری از نقاط پسته خیز ایران بیماری های مهمی نیستند چون اساسا بیماری های برگی در درختان پسته نیاز به رطوبت نسبتا بالا برای رشد و توسعه دارند که در شرایط خشک باغات پسته ایران در بسیاری از مناطق این امر اتفاق نادری است. این احتمال وجود دارد که در سالهایی که بارانهای بهاره متعدد و تراکم بالای درختان (عدم تهویه مناسب بین درختان) وجود داشته باشد امراض برگی قارچی در پسته بروز نماید و با مهیا شدن شرایط رشد و گسترش بیماری، این امراض برگی به بیماری های مهمی در درختان پسته تبدیل شوند.
اگرچه بیماری سپتوریوز برگی در ایران بیماری مهمی نیست اما در ایالات متحده آمریکا و باغات کالیفرنیا این بیماری بعنوان یکی از بیماری های مهم برگی در درختان پسته محسوب می شود. این بیماری در سال ۱۹۸۸ در بیش از ۲۰۰۰ ایکر از باغات پسته رقم Kerman در ایالت Arizona در ایالات متحده حادث شد. علاوه بر باغات کالیفرنیا، بیماری سپتوریوز از بسیاری دیگر از نقاط پسته خیز آمریکا مانند یوتا، تگزاس، آریزونا و نوادا و همچنین در سایر نقاط پسته خیز از جمله یونان، ترکیه و…. هم گزارش شده است. این بیماری اخیرا از ایران نیز گزارش شده است و در حال حاضر تنها گزارش بیماری از ایران مربوط به استان گلستان است.
نکته کلیدی در اشاعه و توسعه بیماری های برگی از جمله بیماری Septoria leaf spot در درختان پسته، وجود رطوبت فوق العاده در شروع فصل رشد در بهار است.
علائم بیماری
شروع علایم در ماههای اولیه فصل بهار در فروردین و اردیبهشت ماه بصورت ایجاد لکه های سیاه رنگ متعدد و ریز روی برگهاست که به مرور این لکه ها بزرگتر شده و در مراحل پیشرفته آلودگی، برگها فرو می افتند. معمولا لکه ها ابتدا قهوه ای رنگ هستند. این لکه ها، محدود میان رگبرگها هستند و زاویه دارند.
به مرور لکه ها گسترده شده و ممکن است سطح وسیعی از برگها را درگیر کنند. لکه ها ممکن است روی میوه ها و دانه ها هم مشاهده شوند و گسترش پیدا کنند و موجب نابودی و فاسد شدن میوه و فروافتادن آن شوند (تصاویر شماره ۱ و۲). لکه های ایجاد شده در اثر بیماری سپتوریوز در درختان پسته معمولا دارای حاشیه قرمز رنگ هستند (تصاویر شماره ۱ و۲).
علاوه بر برگها ممکن است بیماری به جوانه ها هم سرایت کند و موجب آلودگی شود. راه اصلی مبارزه با بیماری بخصوص در کشورهای پسته خیز حاشیه دریای مدیترانه (یونان، ترکیه و …) استفاده از سولفات مس بصورت پاشش روی شاخ و برگ است.
زمستانگذارانی عامل بیماری سپتوریوز پسته در برگهای فروریخته شده موجود در کف باغ است. در اوایل فصل بهار و مهیا شدن شرایط از نظر رطوبت و دما اسپورهای عامل بیماری از برگهای ریخته شده در کف باغ رها شده و موجب گسترش آلودگی در باغ می شود. باد توام با بارندگی نقش مهمی در توسعه بیماری دارد.
اساس مبارزه با بیماری، استفاده از قارچ کش هاست و تاکنون قارچ کش های مختلفی برای مبارزه با بیماری مورد استفاده قرار گرفته اند (بیشتر در ایالات متحده). علاوه بر مبارزه شیمیایی که مهمترین راه مبارزه با بیماری سپتوریوز در پسته است، مدیریت مبارزه زراعی نیز اهمیت ویژه ای در مورد بیماری های برگی از جمله لکه موجی آلترناریایی و لکه برگی سپتوریایی در پسته دارد.
در مورد بیماری های برگی در پسته اساسا مبارزه زراعی به دو روش اعمال می شود: روش اول جمع آوری و معدوم کردن برگها و شاخه های خشکیده و روش دوم ایجاد تهویه مناسب برای جلوگیری از بالا رفتن رطوبت نسبی در باغ و لابلای شاخ و برگ درختان است که بخصوص در مورد درختان پرتراکم توصیه می شود. پرهیز از آبیاری بیش از حد و ایجاد تهویه مناسب در خاک به منظور جلوگیری از جمع شدن آب در سطح کف باغ بخصوص در اوایل بهار نقش مهمی در کنترل بیماری دارد.
منابع:
۱-Aghajani, M. A., Aghapour,B.,Michailides, T. J. 2009.First report of Septoria leaf spot of pistachio in Iran. Australasian Plant Disease Notes, 4: 29–۳۱
۲-Managing Septoria Leaf Spot of Pistachioin Arizona With Fungicides. Available from:www. ag.arizona.edu
۳-Maas, J.L., van der Zwet, T., and Madden, G. 1971. A severe Septoria leaf spot of pistachio nut trees new to the UnitedStates. Plant Dis. Reptr. 55:72-76
۴-Pupillo, M., and Di Caro, S. 1952. AlcuneosservazionisulleSeptoriadel Pistachio. Ann. Sper. Agr. N.S. 6(3):623-634
۵-Pistachio Diseases workshop, March 14, 2011.Natalie Goldberg. Available from:www.aces.nmsu.edu
source:http://www.iranpistachio.org/